Sosyal Sorunlar İçin Yenilikçi Neler Yapılabilir?

Sosyal Sorunlar İçin Yenilikçi Neler Yapılabilir?

Genel olarak Kurumsal Sosyal Sorumluluk (KSS) projeleri geçmişten günümüze değişim göstermiştir.

Şirketler tarafından ilk olarak sadece para desteği vermek olarak görülen KSS’ler, sonraki yıllarda şirketin misyonuna uygun alanlarda projeler yürütmesi şekline bürünmüştür. Örneğin, sıhhi tesisat alanında çalışan bir şirketin, Meslek Lisesinin ilgili bölümünün teknik altyapısını güçlendirmesi ve öğrencilerine staj ve işbaşı programı başlatması buna örnek verilebilir.

KSS projelerinin şirketler için faydaları aşağıdaki gibidir:

• Çalışanların aidiyetini artırır.
• Şirketin karşılaştığı kriz anlarını toplum gözünde edinilen meşruiyet nedeniyle daha sorunsuz atlatır.
• Marka sadakati sağlar.
• Kar marjlarının artmasını sağlar.

Günümüzde KSS projelerinin Kurumsal Sürdürülebilirlik Stratejilerine evrildiği görülmüştür. Bu modelde şirket, tüm süreçlerini sürdürülebilir bir yapıya evirmek için stratejiler geliştirir. Örneğin bir STÖ ile birlikte çalışmalar sürdürülebilirlik stratejisi doğrultusunda çalışmalar yapar. Bu yapıda, şirket önce çalışanlarının gönüllü olmasını istediği sivil toplum örgütleriyle (STÖ) bire bir görüşür ve STÖ’leri belirler. Şirket tarafından çalışanlarına gönüllü çalışabilecek STÖ’lerin duyurusu yapılır. Şirket çalışanları gönüllü çalışmak istediği STÖ’yü seçmesinin ardından, şirket tarafından şirketin çalışanına haftada 4 saat gibi belirli saatler izin verilir. İzinli olan çalışan saatler, şirket çalışanının doldurması gereken mesaiye dahildir. Çalışan haftada kırk saat çalışıyorsa, 36 saati şirkette, 4 saati STÖ’de geçirmektedir. Çalışanların STÖ’de çalıştığı saat başına, şirket tarafından STÖ’ye bağış yapılır.

Kurumsal Sürdürülebilirlik Stratejisi doğrultusunda bir diğer çalışma da, şirket çalışanlarının kurum içinde ücretli parti, maskeli balo gibi etkinlikler düzenlemesi vasıtasıyla, herhangi bir STÖ’nün bir projesine destek vermesidir.

Kurumsal Sürdürülebilirlik Stratejisi doğrultusunda bir diğer çalışma da, şirket çalışanlarının maraton koşuları gibi koşularda bir STÖ ve proje için koşu takımı çıkarmasıdır. Koşu takımı aracılığıyla hem farkındalık yaratılması hem de bağış toplanması sağlanmaktadır. Her yıl İstanbul Maratonunda 500’den fazla şirket, koşu takımı aracılığıyla bir STÖ veya proje için koşmaktadır.

Kurumsal Sürdürülebilirlik Stratejilerinin KSS’ye ilaveten en önemli faydası, çalışanların katılım sağlayacağı etkinlikler vasıtasıyla, şirketin farklı departmanları arasında sinerjinin oluşması, bilgi akışının artması ve inovasyon süreçlerine katkıda bulunmasıdır.

Kurumsal Sosyal Sorumluluk ve Kurumsal Sürdürülebilirlik Stratejilerinin yanında son dönemde öne çıkan bir yaklaşım da, sosyal inovasyonu desteklemektir. Örneğin, Birleşik Arap Emirliklerinde Drone For Good (İyilik için Drone) isimli bir yarışma düzenlenmektedir. Yarışmayı kazanana 100 bin ABD Doları ödül verilmektedir. Bu yarışmasının bir kazanını eski bir NASA mühendisi olup, drone aracılığıyla ağaçlandırma yapmayı öngörmektedir. Detaylı bilgiye buradan ulaşılabilir. http://www.dronesforgood.ae/

Bir diğer örnek ise, Wolswagen’in yürüttüğü Fun Theory’dir. Fun Theory, ceza yerine eğlenceyle insanların daha etkili bir şekilde güdüleneceğini savunmaktadır. Fun Theory hakkında detaylı bilgiye buradan ulaşılabilir. http://www.thefuntheory.com/

Ülkemizde ise Boyner Holding tarafından sosyal inovasyonu desteklemek amacıyla, sosyal sorunların çözümünü destekleyen girişimcilere kitle fonlama platformu www.bulusum.biz oluşturulmuştur. Boyner Holding başarılı girişimcilere ayrıca kendisi de fon vermektedir.

Sosyal inovasyonu desteklemek amacıyla sivil toplum örgütleri veya gruplarının ortak çalışabileceği alanlar da ortaya çıkmaya başlamıştır. İstanbul Bilgi Üniversitesi Sosyal Kuluçka Merkezi, TED Üniversitesi istasyon gibi son dönemde çalışmalarına başlamıştır. Bu merkezlerde çalışan örgüt ve grupların hem birbirinden öğrenmesi ve vizyon transferi gerçekleştirmesi hem de ortak eğitimler alması sağlanmaktadır.

Sosyal inovasyon bağlamında ülkemizde süregiden bir çalışma da, SAP firması tarafından Ashoka Vakfıyla birlikte Hızlan-Fark Yarat programını oluşturmasıdır. Bu programda teknoloji tabanlı sosyal sorunların çözümünü destekleyen genç sosyal girişimciler desteklenmektedir. Örneğin, Otsimo, otizmli çocuklar için öğrenme kabiliyetini artırmak amacıyla eğitimciler ile birlikte yaratılan oyun bazlı bir aile - çocuk uygulaması olarak bu yapı tarafından desteklenmektedir.

Sosyal Girişimcilik ve Sosyal İnovasyonu destekleyen yapılar da son dönemde emeklemekten yürümeye geçmeye başlamıştır. Sosyal girişimcilikte ağları etkili kullanmak oldukça önemlidir. Ülkemizde oluşmaya başlayan ağlar ise, Sabancı Vakfı Fark Yaratanlar, Ashoka Vakfı Sosyal Girişimciler Ağı, Bilgi Genç Sosyal Girişimciler Ağı, Sosyal Girişimci Genç Liderler Ağı gibi ağlardır. Uluslararası alanda da birçok ağ sosyal girişim ve sosyal inovasyonu desteklemektedir.

Sosyal sorunların çözümü için yenilikçi uygulamaları sürekli aramak ve geliştirmek için ülkemizde daha çok çalışılması gerekmektedir. Bu yazının bu çalışmalar için ufuk açması dileğiyle.

Bu yazı, Sosyal Garaj Dönüşüm Öncüsü Abdullah OSKAY tarafından yazılmıştır.